'केसर' या नावाने ओळखला जाणारा केशर हा जगातील सर्वात महाग मसाला आहे, हे सर्व त्याच्या समृद्ध गुणधर्मांमुळे आणि उपयोगांमुळे आहे. तुम्ही तुमच्या आयुष्यात एकदाच केशर चाखला असेल एकतर कोणत्याही प्रकारचे पेय किंवा अन्न. केशर केवळ चवदार नसून ते त्वचेसाठी जादूसारखे काम करते.
या ब्लॉगमध्ये तुम्ही केशरचा वापर तुमच्या त्वचेसाठी कसा करू शकता आणि तुमचे सौंदर्य वाढवू शकता, केशरचे आरोग्यदायी फायदे, तुम्ही केशर वेगवेगळ्या प्रकारे कसे वापरू शकता, केशरचे आयुर्वेदातील फायदे आणि तसेच केशरचे काही विशिष्ट फायदे जाणून घेणार आहोत. पुरुष आणी स्त्री. हे सर्व जाणून घेण्यापूर्वी या समृद्ध मसाल्याबद्दल (केशर) अधिक जाणून घेऊया.
केशर म्हणजे काय?
केशर (क्रोकस सॅटिव्हस) ही एक वनस्पती आहे. केशराचा मसाला बनवण्यासाठी फुलाचा (स्टिग्मा) भागासारखा वाळलेला धागा (केशर धागा) वापरला जातो. ही एक शरद ऋतूतील-फुलांची वनस्पती आहे. भूमध्यसागरीय मॅक्विसमध्ये केशर वाढतो, हा एक इकोटाइप वरवरच्या उत्तर अमेरिकन चॅपरल आणि तत्सम हवामानासारखा दिसतो जिथे उष्ण आणि कोरड्या उन्हाळ्यात अर्ध-शुष्क जमिनीवर वारे येतात. ग्रीस, मोरोक्को, स्पेन, इटली, फ्रान्स, स्वित्झर्लंड इत्यादी इतर काही ठिकाणी केशराची लागवड केली जाते.
भारतात, केशराची 90% लागवड जम्मू आणि काश्मीर (J&K) प्रदेशांमध्ये प्रामुख्याने पुलवामा आणि बडगाम जिल्ह्यांपुरतीच केली जाते. काश्मिरी केशर हे सर्वोत्कृष्ट दर्जाचे केशर आहे असे मानले जाते ज्यामध्ये अनेक वैद्यकीय गुणधर्म आहेत, ज्यात इतर अनेक आरोग्य फायदे आणि त्वचेच्या फायद्यांमध्ये मदत होते. काश्मिरी केशरची एक अनोखी चव आहे जी इतर कोणत्याही मसाल्याद्वारे तयार केली जाऊ शकत नाही.
केशरचे काही फायदे:
त्वचेसाठी केशरचे काही फायदे येथे आहेत:
1. मुरुम कमी करण्यास मदत करते
केशरमध्ये अँटी-बॅक्टेरियल आणि अँटी-इंफ्लॅमेटरी गुण असतात, ज्यामुळे ते मुरुम आणि ब्रेकआउट कमी करण्यासाठी आणि साफ करण्यासाठी योग्य बनवते. केशर त्वचेच्या एक्सफोलिएशनमध्ये देखील मदत करते, ज्यामुळे मुरुमांची त्वचा साफ होते. केवळ मुरुमच नाही तर डाग पडलेल्या त्वचेसाठीही केशर काम करते.
2. एक सुंदर चमक देते
केशरचा वापर त्वचेच्या ग्लोसाठी जास्त केला जातो कारण त्यात ग्लो-बूस्टिंग गुणधर्म असतात.
3. चट्टे बरे करते
केशर त्वचेच्या पेशींच्या पुनर्प्राप्तीसाठी मदत करते. ते त्वचेला जलद बरे करण्यास प्रोत्साहित करतात. केशरचे दाहक-विरोधी गुणधर्म पेशींच्या गुणाकाराला चालना देऊन जखमेच्या उपचारांना उत्तेजित करतात.
4. अतिनील किरणांपासून संरक्षण करते
अतिनील किरण त्वचेचे सर्वात वाईट शत्रू आहेत. अतिनील किरणांमुळे तुमच्या त्वचेला खूप नुकसान होऊ शकते. हे हानिकारक किरण तुमच्या त्वचेवर वृद्धत्व, बारीक रेषा आणि सुरकुत्या वाढवू शकतात आणि त्वचेच्या इतर समस्या निर्माण करू शकतात. केशरमध्ये असलेले अँटिऑक्सिडंट्स अतिनील किरणांविरुद्ध ढाल म्हणून काम करतात आणि मुक्त रॅडिकल्स निष्प्रभ करण्यात आणि ऑक्सिडंट्सचा ताण कमी करण्यात मदत करू शकतात.
5. पिगमेंटेशन कमी करा
बहुसंख्य लोक हायपरपिग्मेंटेशनचा सामना करत आहेत जी त्वचेची एक स्थिती आहे ज्यामुळे ते अधिक मेलेनिन रंगद्रव्य तयार करण्यास सुरवात करते जे आपल्या त्वचेभोवती सूर्यप्रकाश किंवा हानिकारक बदलांपासून संरक्षण यंत्रणा म्हणून विखुरलेले असते. अशाप्रकारे, केशरमध्ये असलेले सक्रिय संयुगे मेलेनिनचे उत्पादन कमी करू शकतात आणि चेहऱ्यावर किंवा त्वचेवरील काळे डाग कमी करू शकतात.
6. निरोगी केस
केसांसाठी केशरचे अनेक फायदे आहेत कारण त्यात शक्तिशाली अँटिऑक्सिडेंट असतात. केशर केसांची काळजी घेण्यास फायदेशीर आहे, ते केस गळणे प्रतिबंधित करते, टाळू आणि छिद्र शुद्ध करते, खराब झालेले केस दुरुस्त करते आणि केसांच्या निरोगी वाढीस प्रोत्साहन देते.
हे केशरचे काही फायदे होते आता तुम्हाला हे जाणून घ्यायचे असेल की तुम्ही तुमच्या त्वचेसाठी केशर कसे वापरू शकता आणि तुमचे सौंदर्य आणि आरोग्य कसे वाढवू शकता. काळजी करू नका तुम्हाला या ब्लॉगमध्ये तुम्हाला हवी असलेली सर्व माहिती मिळेल
केशरचे उपयोग
तुम्ही वर केशरचे त्वचेचे फायदे वाचले आहेत आता तुमच्या त्वचेसाठी केशरचे काही उपयोग येथे आहेत:
-
जर तुम्हाला मुरुमांचा त्रास होत असेल आणि तुम्हाला त्यापासून मुक्ती मिळवायची असेल तर 5-6 ताजी तुळशीची पाने घ्या आणि त्यात 8-10 केशराचा धागा घाला. ही सामग्री पाण्यात भिजवा, पेस्ट बनवा आणि प्रभावित भागात लावा.
-
जर तुम्हाला पिगमेंटेशन काढायचे असेल तर एक वाटी ताजे पाणी घ्या आणि त्यात काही केशराचे तुकडे (धागे) शिंपडा मग त्यात 2 चमचे हळद (हळदी) पावडर टाकून मिक्सरची पेस्ट बनवा. पिगमेंटेशनच्या भागावर हळूवारपणे लागू करा.
-
सन टॅन आला? त्यांच्यापासून मुक्त होऊ इच्छिता? हा एक मार्ग आहे, दुधात काही केशर भिजवा आणि टॅन साफ करण्यासाठी चेहऱ्यावर नियमितपणे लावा.
-
त्वचेच्या रंगासाठी तुम्ही केशर वापरू शकता, त्यासाठी एका भांड्यात गुलाबजल घ्या आणि त्यात 2 चमचे चंदन पावडर घाला. नंतर त्यात काही केशराचे धागे टाका त्यावर आणि पेस्ट बनवा. निरोगी आणि अगदी त्वचेच्या टोनसाठी त्वचेवर समान रीतीने लागू करा.
-
केशर डाग दूर करण्यास मदत करते. तुम्हाला फक्त एवढेच करायचे आहे की, 2 चमचे केशर एका भांड्यात स्वच्छ पाण्यात भिजवून त्याची पेस्ट बनवा. पेस्टमध्ये खोबरेल तेलाचे दोन थेंब घाला आणि पेस्ट चट्टे वर लावा. नियमित वापरल्याने चट्टे साफ होतील आणि तुमची त्वचा चमकदार होईल.
केशरचे वैभवशाली फायदे इथेच संपत नाहीत तर त्याचे इतरही अनेक आरोग्यदायी फायदे आहेत.
केशरचे इतर आरोग्य फायदे
इतर कोणत्याही औषधी वनस्पती किंवा वनस्पतींप्रमाणे, केशरमध्ये अँटिऑक्सिडंट्स भरपूर असतात. केशरमध्ये क्रोसिन, क्रोसेटिन, सफ्रानल आणि केम्पफेरॉल हे काही अँटिऑक्सिडंट असतात. येथे केशरचे काही आरोग्य फायदे आणि त्यांचे उपयोग आहेत. केशर मदत करते:
-
मूड आणि नैराश्याची लक्षणे सुधारणे.
-
पीएमएस (प्रीमेन्स्ट्रुअल सिंड्रोम) कमी होऊ शकते.
-
कामोत्तेजक म्हणून काम करू शकते.
-
भूक कमी होऊ शकते आणि वजन कमी करण्यास मदत होते.
-
हृदयविकाराच्या जोखमीचे घटक कमी करू शकतात.
-
रक्तातील साखरेची पातळी कमी होऊ शकते.
-
वय-संबंधित मॅक्युलर डिजेनेरेशन असलेल्या प्रौढांमध्ये दृष्टी सुधारू शकते.
केशर वापरण्याचे मार्ग
शिवाय, केशर अनेक प्रकारे वापरले जाते किंवा त्याचे फायदे मिळवण्यासाठी अनेक प्रकारे सेवन केले जाते.
1. केशर चहा
केशर चहा हा केशर सेवन करण्याचा सर्वात सामान्य मार्ग आहे. हे बनवण्याची पद्धत खूप सोपी आहे, दिलेल्या चरणांचे अनुसरण करा:
पायरी 1- पॅनमध्ये पाणी गरम करा आणि उकळी येईपर्यंत थांबा.
पायरी 2- उकळायला लागल्यावर पॅनमध्ये साखर, केशर, दालचिनी, आले आणि काही लिंबू आणि पुदिन्याची पाने घाला.
पायरी 3- 5-7 मिनिटे उकळू द्या.
स्टेप 4- चहा गाळून गरम गरम सर्व्ह करा. तुमचा केशर चहा तयार आहे.
केशर चहाचे फायदे :
-
त्यामुळे स्मरणशक्ती वाढते
-
PMS पासून आराम देते
-
हृदयाचे आरोग्य राखते
-
तुमचा मूड फ्रेश करतो
2. केशर पाणी
सकाळी रिकाम्या पोटी याचे सेवन केले जाते.
केशर पाण्याचे फायदे आहेत:
-
त्वचा सुधारण्यास मदत होते
-
त्वचा चमकदार बनवते
-
अनियमित मासिक पाळी सुधारते
-
प्रतिकारशक्ती वाढवा
3. केशर दूध
केशर सेवन करण्याचा हा आणखी एक लोकप्रिय मार्ग आहे.
केशर दुधाचे फायदे आहेत:
-
मासिक पाळीच्या क्रॅम्पपासून आराम मिळतो
-
हृदयासाठी चांगले
-
स्मृती धारणा प्रोत्साहन देते
-
सर्दी आणि तापापासून संरक्षण करते
-
नवीन मातांसाठी चांगले
दररोज केशर दूध पिणे ही एक चांगली कल्पना आहे कारण ते पचन आणि भूक सुधारण्यास मदत करेल आणि आपल्याला चमकदार आणि निरोगी त्वचा देखील देईल.
केशर आणि आयुर्वेद
शतकानुशतके लोक केशरचा वापर खूप दीर्घ काळासाठी करत आहेत आणि आयुर्वेदात केशरचे फायदे खूप लोकप्रिय आहेत. आयुर्वेदात केशर मधासोबत घेतल्यास खोकला आणि दमा यापासून मुक्त होण्यास मदत होते. तुम्ही तुमच्या आवडत्या डिशवर 3-4 केशरचे धागे शिंपडा आणि चव आणि फायदे चाखू शकता.
केशरचे कोणतेही दुष्परिणाम
केशर हे सेवन करण्यासाठी सामान्यतः सुरक्षित असते आणि त्याचे कमीत कमी दुष्परिणाम होतात. तथापि, काही आरोग्यविषयक परिस्थिती आहेत जेथे आपण केशर सावधपणे वापरावे.
-
गर्भधारणेदरम्यान: अभ्यासानुसार असे दिसून आले आहे की खूप जास्त प्रमाणात केशरच्या संपर्कात राहिल्यास गर्भवती महिलांमध्ये गर्भपात होण्याचा धोका वाढू शकतो.
-
स्तनपान: स्तनपान देणाऱ्या किंवा स्तनपान करणाऱ्या मातांसाठी पुरेशा प्रमाणात केशर सुरक्षित असल्याची योग्य माहिती देणारी कोणतीही वैज्ञानिक माहिती उपलब्ध नाही. त्यामुळे ते सेवन करण्यापूर्वी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
केशर तोंड कोरडेपणा, चिंता, सुन्न संवेदना, हात मुंग्या येणे, डोकेदुखी आणि उलट्या संवेदना यासारखे विविध दुष्परिणाम दर्शविते.
