शेंगदाणा तेल - "नट" तेल जे "नट" वर जाण्यासारखे आहे! हे शेंगदाण्यापासून बनवलेले लोकप्रिय वनस्पती तेल आहे, ज्याला शेंगदाणे देखील म्हणतात. नटीच्या विशिष्ट चवीमुळे जगभरातील असंख्य पाककृतींमध्ये हा एक महत्त्वाचा घटक आहे. हे अष्टपैलू तेल तुमच्या घटकांचे नैसर्गिक स्वाद आणते आणि तळताना, बेकिंग करताना किंवा तळताना तुमच्या डिशेसमध्ये एक चवदारपणे वेगळा सुगंध आणतो.
तथापि, अनेकांना प्रश्न पडतो की, 'लाकडी थंड दाबलेले शेंगदाणा तेल आरोग्यदायी आहे का?'. आजकाल उपलब्ध असलेल्या आरोग्यदायी तेलांपैकी एक म्हणजे शेंगदाणा तेल हे अनेकांना माहीत नाही. त्याच्या असंख्य आरोग्य फायद्यांमुळे डॉक्टर आणि पोषणतज्ञ वारंवार याची शिफारस करतात. तर, लाकडी कोल्ड-प्रेस केलेले शेंगदाणा तेल इतके अद्वितीय कशामुळे बनते? सर्वात महत्त्वाच्या घटकांपैकी एक म्हणजे त्याचा उच्च स्मोक पॉइंट 437 °F (225 °C), म्हणजे तो ट्रान्स-फॅट्समध्ये मोडल्याशिवाय उच्च तापमानाचा सामना करू शकतो. हे गुणधर्म आवश्यक पोषक, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे टिकवून ठेवण्यास मदत करतात, ज्यामुळे तेल एक निरोगी स्वयंपाक पर्याय बनते.
त्याच्या असंख्य आरोग्य फायद्यांपासून ते त्याच्या अनोख्या फ्लेवर प्रोफाइलपर्यंत, आम्ही शेंगदाणा तेलाच्या जगात खोलवर जाऊन शोधू आणि प्रत्येक स्वयंपाकघरात ते मुख्य का असावे हे शोधू. त्यामुळे, तुम्ही अनुभवी शेफ असाल किंवा नवशिक्या स्वयंपाकी असाल, आमच्या प्रवासात सामील व्हा कारण आम्ही लाकडी थंड दाबाच्या प्रक्रियेचा वापर करून बनवलेल्या शेंगदाणा तेलाचे असंख्य फायदे शोधतो!
लाकडी थंड दाबलेले शेंगदाणा तेल काढण्याची प्रक्रिया
लाकडी थंड दाबलेले शेंगदाणा तेल हे एक लोकप्रिय स्वयंपाकाचे तेल आहे जे शेंगदाण्यापासून बनवले जाते. शेंगदाणा तेल काढण्याच्या प्रक्रियेत अनेक चरणांचा समावेश होतो जसे की:
1. शेंगदाणे साफ करणे: प्रथम, अशुद्धता, दगड आणि धुळीचे कण काढून टाकण्यासाठी शेंगदाणे स्वच्छ करणे आवश्यक आहे. हे चाळणीने किंवा हवेचा फुंकर वापरून केले जाऊ शकते.
2. शेंगदाणे सुकवणे : स्वच्छ केल्यानंतर शेंगदाणे उन्हात वाळवले जातात ज्यामुळे ओलावा कमी होतो. ही एक महत्त्वाची पायरी आहे कारण जर आर्द्रतेचे प्रमाण खूप जास्त असेल तर ते तेल काढण्याच्या कार्यक्षमतेवर परिणाम करू शकते.
3. शेंगदाणे ठेचणे : शेंगदाणे कोरडे झाल्यावर ते ठेचून किंवा बारीक वाटून घ्यावेत. पारंपारिक लाकडी कोल्ड प्रेस मशिन काजू चिरडण्यासाठी लाकडी मुसळ आणि मोर्टार वापरतात.
4. तेल काढणे: ठेचलेले शेंगदाणे नंतर लाकडी कोल्ड प्रेसमध्ये (घाणी) ठेवले जातात. प्रेसमध्ये फिरणारा लाकडी शाफ्ट असतो जो शेंगदाण्यांवर दबाव टाकतो, तेल काढतो. प्रक्रिया मंद आणि सौम्य आहे, जी तेलाची गुणवत्ता, चव आणि पौष्टिक मूल्य राखण्यास मदत करते.
5. तेल गोळा करणे : तेल प्रेसच्या तळातून हळू हळू बाहेर पडते आणि कंटेनरमध्ये गोळा केले जाते. हे तेल शुद्ध आणि वापरण्यासाठी तयार आहे. हे रसायने आणि संरक्षकांपासून पूर्णपणे मुक्त आहे.
6. फिल्टरिंग : तेल जसे आहे तसे वापरता येत असले तरी, काहीजण उरलेले घन पदार्थ काढून टाकण्यासाठी ते फिल्टर करणे पसंत करतात. हे बारीक कापड किंवा फिल्टर पेपर वापरून केले जाऊ शकते.
या प्रक्रियेला कोल्ड प्रेसिंग म्हणतात कारण ती कोणतीही उष्णता वापरत नाही. प्रेसच्या दाबाने पुरविलेल्या घर्षणामुळे थोड्या प्रमाणात उष्णता निर्माण होऊ शकते, परंतु तापमान 120 अंश फॅरेनहाइट (50 अंश सेल्सिअस) च्या खाली ठेवले जाते, जे तेलाचे पौष्टिक मूल्य आणि चव टिकवून ठेवण्यास मदत करते.
लाकडी थंड दाबलेल्या शेंगदाणा तेलाचे फायदे
शेंगदाणा तेल एक उपयुक्त स्वयंपाक तेल आहे ज्याचे खालील फायदे देखील आहेत:
1. हृदयाच्या आरोग्यास प्रोत्साहन देते: शेंगदाणा तेलामध्ये मोनोअनसॅच्युरेटेड आणि पॉलीअनसॅच्युरेटेड फॅट्स असतात, जे कोलेस्ट्रॉल कमी करण्यास आणि हृदयविकाराचा धोका कमी करण्यास मदत करतात. त्यात रेस्वेराट्रोल देखील आहे, एक शक्तिशाली अँटिऑक्सिडेंट जो हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आरोग्य सुधारण्यास मदत करू शकतो.
2. जळजळ कमी करते: शेंगदाणा तेलामध्ये आढळणारा ओलिक ऍसिड हा पदार्थ दाहक-विरोधी गुण असतो. शेंगदाणा तेलाचे नियमित सेवन केल्याने शरीरातील जळजळ कमी होण्यास मदत होऊ शकते, जी मधुमेह, हृदयरोग आणि संधिवात यासारख्या अनेक जुनाट स्थितींशी संबंधित आहे.
3. रोग प्रतिकारशक्ती वाढवते: व्हिटॅमिन ई, एक शक्तिशाली अँटिऑक्सिडेंट जे पेशींना मुक्त रॅडिकल्समुळे होणाऱ्या नुकसानापासून संरक्षण करण्यास मदत करते, शेंगदाणा तेलामध्ये लक्षणीय प्रमाणात असते. मजबूत रोगप्रतिकारक प्रणाली राखणे, जी संक्रमण आणि विकारांपासून संरक्षण करण्यास मदत करते, हे व्हिटॅमिन ईचे आणखी एक महत्त्वाचे कार्य आहे.
4. त्वचेचे आरोग्य सुधारते: अतिनील विकिरण आणि इतर पर्यावरणीय चलांमुळे त्वचेचे नुकसान रोखून, शेंगदाणा तेलातील व्हिटॅमिन ई त्वचेचे आरोग्य सुधारण्यास मदत करू शकते. शिवाय, शेंगदाणा तेल मालिश किंवा मॉइश्चरायझिंग तेल म्हणून टॉपिकली लागू केले जाऊ शकते.
5. मेंदूच्या कार्यास समर्थन देते: ओमेगा -3 आणि ओमेगा -6 फॅटी ऍसिड विशेषतः शेंगदाणा तेलात मुबलक प्रमाणात असतात आणि मेंदूच्या वाढीसाठी आणि विकासासाठी महत्त्वपूर्ण असतात. शेंगदाणा तेलाचा वारंवार वापर केल्याने संज्ञानात्मक क्षमता वाढू शकते आणि वय-संबंधित संज्ञानात्मक घट होण्याचा धोका कमी होतो.
लाकडी थंड दाबलेल्या शेंगदाणा तेलाचा उपयोग
लाकडी थंड दाबलेल्या शेंगदाणा तेलाचे काही सामान्य उपयोग येथे आहेत:
1. पाककला: शेंगदाणा तेलाचा धुराचा बिंदू जास्त असल्यामुळे स्वयंपाकात वारंवार वापरला जातो, ज्यामुळे ते तळण्यासाठी, तळण्यासाठी आणि तळण्यासाठी योग्य बनते. शिवाय, हे सॉस, मॅरीनेड्स आणि सॅलड ड्रेसिंग बनवताना वापरले जाते.
2. बेकिंग: बेकिंग रेसिपीमध्ये, शेंगदाणा तेलाचा वापर लोणी किंवा इतर तेलांना पर्याय म्हणून केला जाऊ शकतो. केक, कुकीज आणि इतर बेक केलेले पदार्थ बनवताना याचा वापर केला जातो.
3. औद्योगिक उपयोग: वंगण, साबण आणि जैवइंधन यासह अनेक औद्योगिक वस्तू शेंगदाणा तेलाने बनवल्या जातात.
4. वैयक्तिक काळजी उत्पादने: लोशन, क्रीम आणि साबण शेंगदाणा तेलाने बनवले जातात, ज्याचा वापर इतर वैयक्तिक काळजी वस्तू बनवण्यासाठी देखील केला जातो. हे त्याच्या हायड्रेटिंग गुणांसाठी मूल्यवान आहे आणि कोरड्या आणि संवेदनशील त्वचेसाठी त्वचेच्या काळजी उत्पादनांमध्ये वारंवार वापरले जाते.
5. मसाज करणारे तेल: त्वचेत सहज प्रवेश करणे आणि त्याच्या पौष्टिक गुणांमुळे, शेंगदाणा तेलाचा वारंवार मालिश तेल म्हणून वापर केला जातो.
6. औषध: बद्धकोष्ठता, खोकला आणि त्वचेचे विकार यासारख्या आरोग्याच्या अनेक समस्यांवर काही पारंपारिक वैद्यकीय प्रणालींमध्ये शेंगदाणा तेलाने उपचार केले जातात.
7. पशुखाद्य: शेंगदाणा तेलाच्या उत्खननाचे उप-उत्पादन, शेंगदाणा तेल केक म्हणून ओळखले जाते, हे पशुधन आणि कुक्कुटपालनासाठी उच्च-प्रथिने खाद्य म्हणून वापरले जाते.
लाकडी थंड दाबलेले शेंगदाणा तेल हे एक बहुमुखी आणि निरोगी तेल आहे जे शतकानुशतके वापरले जात आहे. त्याची सौम्य चव आणि उच्च स्मोक पॉईंट हे स्वयंपाक आणि तळण्याचे एक लोकप्रिय पर्याय बनवते. हे व्हिटॅमिन ई देखील समृद्ध आहे, ज्यामध्ये अँटिऑक्सिडेंट गुणधर्म आहेत जे शरीरासाठी फायदेशीर ठरू शकतात. तुम्ही घरगुती स्वयंपाकी असाल किंवा व्यावसायिक शेफ असाल, लाकडी कोल्ड-प्रेस केलेले शेंगदाणा तेल तुमच्या पेंट्रीमध्ये एक उत्तम भर आहे. तर मग ते वापरून पाहा आणि तुमच्या पाककृती प्रवासात ते देऊ शकतील अशा अंतहीन शक्यतांचा शोध घेऊ नका!
