भारतीय संस्कृती सण, विधी आणि उपवास यासारख्या धार्मिक पद्धतींनी समृद्ध आहे. देवाला अर्पण मानले जाणारे उपवास हे संपूर्ण देशभरात अविभाज्य आहे, या दिवसांमध्ये विशिष्ट पदार्थांना परवानगी आहे. नेहमीच्या धान्याच्या निर्बंधाला अपवाद म्हणजे बार्नयार्ड बाजरी. या लहान, अत्यंत पौष्टिक बाजरीला अद्याप ज्वारी, नाचणी आणि मोती बाजरीसारख्या इतरांची प्रसिद्धी मिळालेली नाही. या अपवादात्मकपणे पोषक तत्वांनी समृद्ध बाजरी एक्सप्लोर करा आणि बार्नयार्ड बाजरी फायदे तुमच्या पोषण गरजा आश्चर्यकारकपणे कसे पूर्ण करू शकतात ते शोधा!
बार्नयार्ड बाजरी म्हणजे काय?
भारतात झांगोरा, उडालू, ऊडालु, श्यामा इत्यादी नावांनी परिचित असलेल्या बार्नयार्ड बाजरीमध्ये भरपूर पोषक तत्वे असतात. आयुर्वेदानुसार, ही बाजरी चवीला गोड आणि पचायला सोपी असते, जी वात वाढवण्यास खूप मदत करते परंतु पित्त आणि कफ संतुलित करते. ही लहान बाजरी शिजवल्यावर भातासारखी बनते आणि बहुतेकदा कढीसोबत खाल्ली जाते. म्हणूनच ते एक आदर्श धान्य आहे जे वास्तविक तांदळाची जागा घेऊ शकते. म्हणूनच, त्याला बार्नयार्ड बाजरी तांदूळ किंवा बाजरी तांदूळ किंवा बार्नयार्ड तांदूळ अशा इतर नावांनी देखील संबोधले जाते.
इतर सर्व बाजरींप्रमाणे, बार्नयार्ड बाजरी दुष्काळ, उष्णता आणि इतर प्रतिकूल परिस्थितींना अत्यंत प्रतिरोधक आहे. अशाप्रकारे, ही हवामान-स्मार्ट पिके शेतकऱ्यांसाठी वरदान आहेत. ती शेतकऱ्यांसाठी पूरक पिके आहेत किंवा भात किंवा इतर प्रमुख पीक उत्पादक प्रदेशात पावसाळ्याच्या कमतरतेत चांगले पर्याय असू शकतात.
बार्नयार्ड बाजरीचे पोषण प्रोफाइल (प्रति १०० ग्रॅम)
बार्नयार्ड बाजरी, जरी प्रतिकूल परिस्थितीत पिकवली जात असली तरी, प्रथिने, कार्बोहायड्रेट्स आणि तंतूंनी भरलेली असते, ज्यामुळे बार्नयार्ड बाजरी लक्षणीय फायदे देते. त्यात झिंक आणि लोह सारखे सूक्ष्म पोषक घटक लक्षणीय प्रमाणात असतात.
| पोषक घटक | प्रमाण (प्रति १०० ग्रॅम) |
|---|---|
| ऊर्जा | ३४१ किलोकॅलरी |
| कार्बोहायड्रेट्स | ६५.५ ग्रॅम |
| प्रथिने | ६.२ ग्रॅम |
| फायबर | १० ग्रॅम |
| लोखंड | २.९ ग्रॅम |
| कॅल्शियम | ०.०२ ग्रॅम |
यावरून हे स्पष्ट होते की बार्नयार्ड बाजरीच्या नियमित सेवनाने दररोज पौष्टिकतेचा एक विशिष्ट डोस पूर्ण केला जाऊ शकतो.
बार्नयार्ड बाजरीचे फायदे:
बार्नयार्ड बाजरी (इचिनोक्लोआ फ्रुमँटेसिया) ही एक कडक सेल्युलोसिक हस्की बाजरी आहे जी खाण्यापूर्वी साल काढून टाकावी लागते. बार्नयार्ड बाजरी आरोग्यासाठी काही प्रमुख फायदे येथे आहेत:
१. मधुमेहींसाठी आदर्श अन्न
मधुमेहींना तांदूळ, गहू यांसारख्या नियमित धान्यांचे सेवन नियंत्रित करावे लागते. त्यात ग्लायसेमिक इंडेक्स जास्त असल्याने, जो रक्तातील साखरेच्या पातळीवर वाईट परिणाम करू शकतो, त्यांना त्यांच्यासाठी पर्यायी अन्न शोधावे लागते. बाजरीचे पोषण ही शोध पूर्ण करू शकते आणि बाजरी अव्वल स्थानावर पोहोचते.
यामध्ये आहारातील फायबर आणि प्रथिने जास्त असतात आणि त्यामुळे ते गहू आणि इतर धान्यांची जागा सहजपणे घेऊ शकते. ४१.७ च्या कमी ग्लायसेमिक इंडेक्ससह, ते रक्तातील साखरेची पातळी लवकर वाढवणार नाही. मधुमेहींच्या लिपिड प्रोफाइलमध्ये सुधारणा करण्यास देखील ते हातभार लावते. शिवाय, बाजरीच्या कर्बोदकांमध्ये अमायलेजचे रेट्रोग्रेडेशन जास्त असते, जे जास्त प्रमाणात प्रतिरोधक स्टार्च तयार करण्यास मदत करू शकते.
२. शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करते
जस्त आणि लोह यांसारखी खनिजे शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती निर्माण करण्यात आणि टिकवून ठेवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. या जीवनावश्यक घटकांनी समृद्ध असलेले बाजरी आपल्या शरीराला मजबूत ठेवण्यास आणि संसर्गापासून दूर ठेवण्यास मदत करू शकते.
पॉलीफेनॉल्स फायटोकेमिकल्स अँटीऑक्सिडंट्स आणि डिटॉक्सिफायिंग एजंट म्हणून काम करू शकतात. तसेच, हे बाजरी लोह, कॅल्शियम आणि प्रथिनेयुक्त अॅनिमिया उपचारांवर आश्चर्यकारकपणे काम करते.
३. कोलेस्टेरॉलची पातळी कमी करते
बार्नयार्ड बाजरीचे सेवन कोलेस्टेरॉलची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत करू शकते. या बाजरीत कार्बोहायड्रेट आणि चरबी कमी असते, म्हणून दररोज बार्नयार्ड बाजरीचे सेवन करणारे लोक निरोगी हृदयाची अपेक्षा करू शकतात.
एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की बाजरीचे नियमित सेवन केल्यानंतर शरीरातील कोलेस्टेरॉलच्या पातळीत ८% घट होते.
४. आतड्यांचे आरोग्य सुधारते
बार्नयार्ड बाजरीमध्ये भरपूर फायबर असते आणि ते लोहाचा चांगला स्रोत आहे. यामुळेच ही बाजरी इतर धान्यांपेक्षा तसेच बाजरीपेक्षा वेगळी दिसते. त्यात पचण्याजोगे प्रथिने असतात आणि कॅलरीजच्या प्रमाणात कमी असतात.
बार्नयार्ड धान्य खाल्ल्याने तुम्हाला जास्त काळ हलके आणि ऊर्जावान वाटू शकते. बार्नयार्ड बाजरीचे विरघळणारे आणि अघुलनशील दोन्ही प्रकारचे फायबर आतड्यांमध्ये रॅम्नोसस जीजी, अ‍ॅक्टिनोबॅक्टेरिया आणि बिफिडो सारख्या बॅक्टेरियाच्या वाढीस चालना देऊन आतड्यांचे आरोग्य सुधारू शकते.
५. वजन व्यवस्थापनात मदत करते
बार्नयार्ड बाजरी हे ग्लूटेन-मुक्त धान्य आहे आणि म्हणूनच ग्लूटेन-असहिष्णु लोकांसाठी हा एक आदर्श पर्याय असू शकतो. इतर बाजरींप्रमाणे, बार्नयार्ड बाजरी पोषण फायदे देखील वजन कमी करण्यास मदत करतात.
बार्नयार्ड बाजरीचे ट्रिप्टोफॅन भूक शमन करणारे म्हणून काम करते आणि मध्यंतरीची तृष्णा कमी करू शकते. तसेच, जास्त काळ पोट भरल्याची भावना जंक खाण्यापासून दूर ठेवते आणि परिणामी वजन कमी होऊ शकते.
बार्नयार्ड बाजरीची खास रेसिपी
या रेसिपीसह स्वादिष्ट पदार्थांचा आस्वाद घ्या आणि बार्नयार्ड बाजरीचे फायदे घ्या:
डिशचे नाव: फराली डोसा
साहित्य:
- ½ कप बार्नयार्ड बाजरी
- अर्धा कप राजगिरा बियांचे पीठ
- अर्धा कप ताक (शक्यतो आंबट)
- चवीनुसार मीठ
- १ टेबलस्पून आले-मिरची पेस्ट
- तेल
तयारी पद्धत:
- बार्नयार्ड बाजरी धुवून कमीत कमी २ तास पुरेशा पाण्यात भिजवा.
- पाणी काढून टाका आणि बारीक करा. २ टेबलस्पून पाणी वापरा.
- वरील मिश्रण एका मिक्सिंग बाऊलमध्ये घाला आणि तेल वगळता उर्वरित साहित्य घाला. झाकण ठेवून रात्रभर आंबण्यासाठी बाजूला ठेवा.
- नॉन-स्टिक तवा गरम करा आणि तुमच्या पसंतीच्या आकाराचा डोसा घाला.
- दोन्ही बाजूंनी डोसे सोनेरी तपकिरी रंगात शिजवा.
- गरमागरम डोसे शेंगदाणा किंवा नारळाच्या चटणीसोबत वाढा.
बाजरीचा वापर त्याच्या आयुष्यात खूप जास्त वाढला आहे. आरोग्याला चालना देणाऱ्या विविध पैलूंमुळे! बार्नयार्ड बाजरीला भारतीय खाद्यसंस्कृतीत एक विशेष स्थान आहे कारण धार्मिक उपवासाच्या वेळी खाण्यास परवानगी असलेला हा एकमेव बाजरा आहे. परंतु तरीही, हा साल काढलेला बाजरा त्याच्या अनपेक्षित अवस्थेत आहे.
आम्ही बाजरीला प्रोत्साहन देण्याच्या आणि त्यांना त्यांचा योग्य दर्जा देण्याच्या मोहिमेवर आहोत. आमच्या उत्पादनांच्या कॅटलॉगमध्ये सेंद्रिय पद्धतीने पिकवलेल्या आणि सॉर्ट केलेल्या बाजरीच्या उत्पादनांसह भरलेले आहे. आमचा कॅटलॉग एक्सप्लोर करा आणि प्रामाणिकपणे तयार केलेले बार्नयार्ड बाजरीचे पीठ मिळवा. किंवा बार्नयार्ड बाजरीचे लाडू आणि आत्ताच बार्नयार्ड बाजरीचे फायदे मिळवायला सुरुवात करा!
सर्वोत्तम बार्नयार्ड बाजरी खरेदी करा
