तुम्हाला माहित आहे का की बाजरी पॉलिश केल्याने आवश्यक पोषक घटक निघून जातात, ज्यामुळे ते तुमच्या आरोग्यासाठी खूपच कमी फायदेशीर ठरतात? बाजरी नैसर्गिकरित्या फायबर, जीवनसत्त्वे आणि खनिजांनी समृद्ध असली तरी, त्यावर प्रक्रिया करण्याची पद्धत - पॉलिश न केलेली बाजरी विरुद्ध पॉलिश केलेली बाजरी - ते प्रत्यक्षात किती पोषण प्रदान करतात हे ठरवते.
बरेच लोक नकळत पॉलिश केलेले बाजरी खातात, कारण त्यांना असे वाटते की ते तितकेच आरोग्यदायी आहेत. तथापि, पॉलिशिंग केल्याने फायबर, खनिजे आणि अँटीऑक्सिडंट्स कमी होतात, ज्यामुळे कमी पोषणमूल्ये असलेले धान्य मागे राहते. दुसरीकडे, पॉलिश न केलेले बाजरी त्यांचे नैसर्गिक पोषक तत्वे टिकवून ठेवतात, ज्यामुळे ते खूपच आरोग्यदायी पर्याय बनतात.
तर, तुम्ही कोणत्या प्रकारचा बाजरी निवडावा? चला ते विभाजित करूया आणि पॉलिश न केलेले बाजरी विरुद्ध पॉलिश केलेले बाजरी, त्यांचे फायदे आणि योग्य निवड करणे तुमच्या आरोग्यासाठी का महत्त्वाचे आहे याची तुलना करूया.
पॉलिश न केलेले बाजरी आणि पॉलिश केलेले बाजरी म्हणजे काय?
पॉलिश न केलेले बाजरी: नैसर्गिक स्वरूप
पॉलिश न केलेले बाजरी त्यांच्या शुद्ध स्वरूपात असतात, बाह्य कोंडाचा थर तसाच असतो. ते कमीत कमी प्रक्रिया केलेले असतात, म्हणजेच ते त्यांचे सर्व फायबर, जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि अँटिऑक्सिडंट्स टिकवून ठेवतात. हे पोषक घटक चांगले पचन, वजन व्यवस्थापन, हृदयाचे आरोग्य आणि एकूणच कल्याण यांना समर्थन देतात.
पॉलिश न केलेल्या बाजरीची पोत थोडीशी खरखरीत, मॅट असते आणि रंग मातीसारखा असतो. ते कमी एकसारखे दिसू शकतात, परंतु हे त्यांच्या नैसर्गिक, संपूर्ण स्वरूपाचे लक्षण आहे.
पॉलिश केलेले बाजरी: प्रक्रिया केलेले आवृत्ती
पॉलिश केलेल्या बाजरीचे शुद्धीकरण केले जाते, जिथे बाहेरील थर काढून टाकले जातात जेणेकरून त्यांना गुळगुळीत आणि चमकदार स्वरूप मिळेल. या प्रक्रियेमुळे त्यातील काही फायबर, काही जीवनसत्त्वे आणि खनिजे काढून टाकली जातात. जरी ते लवकर शिजतात आणि अधिक आकर्षक दिसतात, तरी पॉलिश केलेल्या बाजरीचे पोषक तत्व पॉलिश न केलेल्या जातींच्या तुलनेत कमी असतात.
पॉलिश केलेले बाजरी सहसा स्पर्शास गुळगुळीत, आकारात अधिक एकसारखे असतात आणि कोंडाचा थर काढून टाकल्यामुळे ते बहुतेकदा हलके किंवा पांढरे दिसतात.
पॉलिश न केलेल्या आणि पॉलिश केलेल्या बाजरीत काय फरक आहे?
|
वैशिष्ट्य |
पॉलिश न केलेले बाजरी |
पॉलिश केलेले बाजरी |
|
पोषक घटक |
फायबर, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे जास्त |
कमी फायबर आणि काही पोषक तत्वांचे नुकसान |
|
प्रक्रिया करत आहे |
कमीत कमी, नैसर्गिक चांगुलपणा टिकवून ठेवते |
बाह्य थर काढून टाकण्यासाठी प्रक्रिया केली जाते |
|
फायबर सामग्री |
जास्त, पचनास मदत करते |
पॉलिशिंगच्या प्रमाणात अवलंबून, मध्यम ते कमी |
|
ग्लायसेमिक इंडेक्स |
कमी, अधिक स्थिरपणे ऊर्जा सोडते |
जास्त आणि जलद ऊर्जा सोडणे |
|
चव आणि पोत |
दाणेदार, किंचित खरखरीत |
गुळगुळीत, सौम्य चव |
|
स्वयंपाक वेळ |
जास्त वेळ लागतो |
जलद शिजते |
|
आरोग्य फायदे |
पचन, वजन कमी करणे, हृदयाच्या आरोग्यास मदत करते |
ऊर्जा आणि सुविधा प्रदान करते, परंतु कमी पोषक तत्वे देते |
पॉलिश न केलेले बाजरी हा चांगला पर्याय का आहे?
१. चांगल्या आरोग्यासाठी अधिक पोषक घटक
पॉलिश न केलेल्या बाजरीच्या तुलनेत पॉलिश न केलेल्या बाजरीत जास्त जीवनसत्त्वे आणि खनिजे असतात. ते त्यांचे बाह्य थर टिकवून ठेवतात, त्यामुळे ते प्रदान करतात:
- पचन आणि आतड्यांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक असलेले फायबर
- रोगप्रतिकारक शक्ती आणि ऊर्जा वाढवण्यासाठी लोह , मॅग्नेशियम आणि जस्त
- मेंदू आणि मज्जातंतूंच्या आरोग्यास मदत करणारे बी जीवनसत्त्वे
२. निरोगी पचनास समर्थन देते
पॉलिश न केलेल्या बाजरीच्या मुख्य फायद्यांपैकी एक म्हणजे त्यात नैसर्गिकरित्या जास्त फायबर असते. फायबर मदत करते:
- पचनक्रिया सुरळीत करा आणि आतड्यांच्या हालचाली नियमित करा
- चांगल्या सूक्ष्मजीव संतुलनासाठी आतड्यांतील चांगले बॅक्टेरिया खायला द्या.
- एकूण पचनक्रियेला आधार द्या
पॉलिश केलेल्या बाजरीत कमी फायबर असू शकते, ज्यामुळे ते पचनक्रिया सुधारण्यात कमी प्रभावी ठरतात.
३. रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत करते
पॉलिश न केलेल्या बाजरीचा ग्लायसेमिक इंडेक्स कमी असतो, म्हणजेच ते रक्तप्रवाहात साखर अधिक स्थिरपणे सोडतात, ज्यामुळे तीव्र वाढ टाळण्यास मदत होते.
यासाठी आदर्श:
- रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करणारे लोक
- साखर क्रॅशशिवाय स्थिर ऊर्जा मिळवण्याचे ध्येय असलेले
- वजन व्यवस्थापन योजना
पॉलिश केलेल्या बाजरीचा ग्लायसेमिक इंडेक्स थोडा जास्त असू शकतो, ज्यामुळे ऊर्जा जलद बाहेर पडते, जी सर्व व्यक्तींसाठी आदर्श नाही.
४. वजन कमी करण्यास आणि वजन व्यवस्थापन करण्यास मदत करते
वजन कमी करायचे किंवा टिकवायचे असेल तर पॉलिश न केलेले बाजरी उपयुक्त ठरू शकते:
- फायबरचे प्रमाण तुम्हाला जास्त काळ पोट भरल्यासारखे वाटण्यास मदत करते.
- चांगले पचन आणि चयापचय सुधारण्यास मदत करते
- जेवणाच्या दरम्यान वारंवार खाण्याची इच्छा कमी करते.
पॉलिश केलेले बाजरी कदाचित समान पातळीचे तृप्तता प्रदान करू शकत नाहीत, विशेषतः त्यांच्या न पॉलिश केलेल्या बाजरींच्या तुलनेत.
५. हृदयाच्या आरोग्यास समर्थन देते
पॉलिश न केलेल्या बाजरीत हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी कार्याला आधार देणारे पोषक घटक असतात:
- पोटॅशियम रक्तदाब नियंत्रित करण्यास मदत करते
- मॅग्नेशियम हृदयाची लय आणि रक्तप्रवाहाला समर्थन देते
- फायबर कोलेस्टेरॉलची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत करू शकते
पॉलिश न केलेले बाजरी निवडल्याने दीर्घकालीन हृदय आरोग्यास मदत होते.
काही लोक अजूनही पॉलिश केलेले बाजरी का निवडतात?
पॉलिश न केलेले बाजरी पौष्टिकदृष्ट्या श्रेष्ठ असले तरी, काही लोक पॉलिश केलेले बाजरी पसंत करतात कारण:
- ते लवकर शिजतात आणि कमी भिजवण्याची आवश्यकता असते
- त्यांचा मऊ पोत काहींना आवडू शकतो
- त्यांची सौम्य चव विविध पदार्थांमध्ये चांगली लागते.
तथापि, जास्तीत जास्त पौष्टिक मूल्य मिळवू इच्छिणाऱ्यांसाठी, पॉलिश न केलेले बाजरी हा दीर्घकालीन पर्याय आहे.
पॉलिश न केलेले विरुद्ध पॉलिश केलेले बाजरी कसे ओळखावे
तुम्ही त्यांच्यात दृश्यमान आणि शारीरिकदृष्ट्या फरक कसा करू शकता ते येथे आहे:
पॉलिश न केलेले बाजरी
- पोत : खरखरीत किंवा किंचित खडबडीत
- स्वरूप : नैसर्गिक, मातीचा रंग (चमकदार नाही)
- स्वयंपाक : शिजण्यास जास्त वेळ लागतो आणि भिजवावा लागू शकतो.
- जाणवणे : धान्ये अनियमित किंवा वेगवेगळ्या आकाराची दिसू शकतात.
पॉलिश केलेले बाजरी
- पोत : गुळगुळीत आणि एकसमान
- स्वरूप : चमकदार, फिकट किंवा पांढरा रंग
- स्वयंपाक : कमीत कमी भिजवून लवकर शिजते.
- अनुभव : परिष्कृत आणि आकारात सुसंगत
निष्कर्ष
पॉलिश न केलेल्या बाजरीची तुलना पॉलिश न केलेल्या बाजरीची केली तर, पॉलिश न केलेल्या बाजरीचे आरोग्य फायदे स्पष्टपणे जास्त असतात. फायबर, आवश्यक खनिजे आणि बी जीवनसत्त्वांनी समृद्ध असलेले, पॉलिश न केलेले बाजरी पचन, रक्तातील साखर नियंत्रण, वजन व्यवस्थापन आणि हृदयाच्या आरोग्यास मदत करतात.
पॉलिश केलेले बाजरी काही प्रमाणात सोयीस्कर वाटत असले तरी, ते पौष्टिकतेने समृद्ध नसतात आणि दीर्घकालीन फायदे देऊ शकत नाहीत. जर तुम्हाला तुमचे एकूण आरोग्य सुधारायचे असेल, तर पॉलिश न केलेले बाजरी वापरणे हा एक स्मार्ट आणि सोपा बदल आहे.
पॉलिश न केलेले बाजरी खा - आणि तुमच्या अन्नाला तुमच्या शरीराला आतून खरोखर पोषण द्या.
