स्वयंपाक करण्यापूर्वी बाजरी का भिजवावी?

बरेच लोक निरोगी जीवनशैलीचा भाग म्हणून बाजरी निवडतात कारण ती पोषक तत्वांनी समृद्ध, नैसर्गिकरित्या ग्लूटेन-मुक्त आणि फायबरमध्ये समृद्ध असते. परंतु एक महत्त्वाचा टप्पा आहे जो अनेकदा दुर्लक्षित केला जातो - आणि तो वगळल्याने प्रत्यक्षात चांगल्यापेक्षा जास्त नुकसान होऊ शकते.

बाजरी भिजवणे पर्यायी नाही. ते एक आवश्यक पाऊल आहे.

जर बाजरी शिजवण्यापूर्वी व्यवस्थित भिजवली नाही तर त्यामुळे पचन समस्या, पोटफुगी आणि पोषक तत्वांचे शोषण कमी होऊ शकते. भिजवणे ही केवळ पारंपारिक पद्धत नाही - ती एक विज्ञान-समर्थित गरज आहे जी तुमच्या शरीराच्या बाजरींना कशी प्रतिक्रिया देते हे बदलते.

भिजवणे का आवश्यक आहे, ते सिरीधन्य बाजरीची पौष्टिक गुणवत्ता कशी वाढवते आणि भिजवलेले बाजरी तुमच्या दैनंदिन आहारात योग्य प्रकारे कसे समाविष्ट करावे हे समजून घेऊया.

भिजवणे म्हणजे काय आणि ते का आवश्यक आहे?

भिजवणे म्हणजे बाजरी शिजवण्यापूर्वी विशिष्ट वेळेसाठी स्वच्छ पाण्यात बुडवून ठेवण्याची प्रक्रिया. ही पायरी सोपी वाटत असली तरी, ती बाजरी रोजच्या वापरासाठी योग्य बनवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते.

बाजरीसह सर्व संपूर्ण धान्यांमध्ये फायटिक अॅसिड, एन्झाइम इनहिबिटर आणि टॅनिन सारखे अँटी-न्यूट्रिएंट्स असतात. हे नैसर्गिक संयुगे तुमच्या शरीराची लोह , जस्त, कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियम सारखी महत्त्वाची खनिजे शोषण्याची क्षमता रोखू शकतात. कालांतराने, न भिजवलेल्या बाजरी नियमितपणे खाल्ल्याने पोषक तत्वांची कमतरता आणि पचनक्रियेत त्रास होऊ शकतो.

या अँटी-न्यूट्रिएंट्सना तोडण्याचा एकमेव प्रभावी मार्ग म्हणजे भिजवणे. ते धान्यांमधील एंजाइम सक्रिय करते, हानिकारक संयुगांची उपस्थिती कमी करते आणि बाजरी पचण्यास खूप सोपे बनवते.

जर बाजरी भिजवली नाही तर ती पोटफुगी , अपचन आणि खनिजांचे शोषण कमी करू शकते. ही पायरी वगळण्याचा सल्ला दिला जात नाही.

सिरीधन्या बाजरी भिजवण्याचे प्रमुख फायदे

१. पोषक तत्वांचे शोषण वाढवते

भिजवल्याने फायटिक अॅसिडचे प्रमाण लक्षणीयरीत्या कमी होते, जे आवश्यक खनिजांशी बांधले जाते आणि त्यांचे शोषण रोखते. एकदा ते तुटले की, बाजरीत असलेले लोह, जस्त आणि कॅल्शियम जैवउपलब्ध होतात, म्हणजेच तुमचे शरीर प्रत्यक्षात त्यांचा वापर करू शकते.

भिजवल्याने पचन आणि स्टार्च आणि प्रथिने विघटनास मदत करणारे एंजाइम सक्रिय होण्यास मदत होते, त्यामुळे तुम्हाला प्रत्येक चाव्याचा जास्तीत जास्त फायदा मिळतो.

२. पचन सुधारते आणि पोटफुगी कमी करते

अनेकांसाठी, भिजवल्याशिवाय बाजरी खाल्ल्याने पोटफुगी, गॅस किंवा जडपणा येऊ शकतो. हे पचनक्रिया मंदावणाऱ्या एन्झाइम इनहिबिटरच्या उपस्थितीमुळे होते.

जेव्हा तुम्ही सिरीधन्य बाजरी भिजवता तेव्हा हे एन्झाइम ब्लॉकर्स निष्क्रिय होतात, ज्यामुळे तुमच्या पोटात धान्य सहजतेने जाते. भिजवल्याने फायदेशीर आतड्यांतील बॅक्टेरियाची वाढ होते, ज्यामुळे पचनक्रिया सुरळीत होण्यास मदत होते.

विशेषतः संवेदनशील पचन किंवा आतड्यांचे असंतुलन असलेल्या व्यक्तींसाठी, बाजरी भिजवून खाणे अशक्य आहे.

३. स्वयंपाकाचा वेळ कमी करते

भिजवलेले बाजरी पाणी शोषून घेतात आणि मऊ होतात, म्हणजेच ते जलद आणि अधिक समान रीतीने शिजतात. यामुळे केवळ वेळच वाचत नाही तर स्वयंपाक करताना अधिक पोषक तत्वे देखील टिकून राहतात.

• न भिजवलेल्या बाजरी शिजण्यास २५-३० मिनिटे लागू शकतात.
• भिजवलेले बाजरी फक्त १०-१५ मिनिटांत शिजतात.

कमी वेळ, जास्त पोषण, चांगली पोत.

४. चव सुधारते आणि कडूपणा कमी करते

सिरीधन्या बाजरीची चव काही वनस्पतींच्या संयुगांमुळे नैसर्गिकरित्या मातीसारखी किंवा किंचित कडू असते. भिजवल्याने ही संयुगे काढून टाकण्यास मदत होते, परिणामी त्यांना सौम्य आणि अधिक आनंददायी चव मिळते.

जर तुम्हाला कधी बाजरीची चव कडू वाटली असेल, तर ती व्यवस्थित भिजवून पहा - तुम्हाला चव आणि पोत यात मोठा फरक जाणवेल.

५. प्रथिनांची गुणवत्ता सुधारते

बाजरी हे वनस्पती-आधारित प्रथिनांचे एक उत्कृष्ट स्रोत आहे, परंतु त्यांच्या एन्झाइम इनहिबिटरमुळे शरीराला प्रथिने तोडणे आणि शोषणे कठीण होऊ शकते. बाजरी भिजवल्याने हे इनहिबिटर तोडण्यास मदत होते, ज्यामुळे प्रथिने अधिक जैवउपलब्ध होतात.

शाकाहारी किंवा व्हेगन आहाराचे पालन करणाऱ्यांसाठी, बाजरी भिजवल्याने शरीर हे प्रथिने प्रभावीपणे शोषून घेऊ शकते आणि वापरू शकते याची खात्री होते, ज्यामुळे ते प्रथिनेयुक्त जेवणासाठी एक उत्तम पर्याय बनते.

बाजरीसाठी भिजवण्याची वेळ

बाजरीसाठी योग्य भिजवण्याची वेळ बाजरीच्या प्रकारावर अवलंबून असते. येथे एक सोपी मार्गदर्शक आहे:

सर्वोत्तम परिणामांसाठी, बाजरी स्वच्छ, फिल्टर केलेल्या पाण्यात भिजवा आणि शिजवण्यापूर्वी चांगले धुवा.

भिजवलेले बाजरी तयार करण्यासाठी अतिरिक्त टिप्स

• प्रक्रिया जलद करण्यासाठी बाजरी भिजवताना कोमट पाणी वापरा.
• पोषक तत्वांचे शोषण सुधारण्यासाठी लिंबाचा रस किंवा सफरचंद सायडर व्हिनेगर घाला.
• बाजरी भिजवल्यानंतर नेहमीच चांगले धुवा जेणेकरून त्याचे अवशेष आणि कडूपणा दूर होईल.
• झाडांसाठी भिजवलेले पाणी वापरा - त्यात वनस्पतींच्या वाढीसाठी फायदेशीर खनिजे असतात.

तुमच्या आहारात भिजवलेल्या बाजरीचा चरण-दर-चरण वापर

एकदा भिजवल्यानंतर, सिरीधन्य बाजरी अविश्वसनीयपणे बहुमुखी आणि विविध प्रकारच्या जेवणात वापरण्यास सोपी बनते. तुमच्या दिवसात त्यांचा समावेश कसा करायचा ते येथे आहे:

पायरी १: तुमचा दिवस आंबळी (आंबवलेल्या बाजरीच्या ग्रुएल) ने सुरू करा.

अंबाली हा एक पारंपारिक, प्रोबायोटिक-समृद्ध नाश्ता आहे जो शिजवलेल्या बाजरीला आंबवून बनवला जातो. ते आतड्यांच्या आरोग्यास समर्थन देते आणि पचन संतुलित करते - विशेषतः थायरॉईड किंवा चयापचय समस्या असलेल्यांसाठी ते उपयुक्त ठरते.

आंबाळी कशी तयार करावी:

• कोणताही सिरीधन्या बाजरी दोनदा धुवा (जास्त धुवू नका).
• ५-६ वेळा पाण्यात ६-८ तास किंवा रात्रभर भिजत ठेवा.
• मातीच्या भांड्यात मंद आचेवर तेच पाणी भिजवून शिजवा. प्रेशर कुकर वापरू नका.
• थोडे थंड करा, मलमलच्या कापडाने झाकून ठेवा आणि ५-६ तास किंवा रात्रभर आंबवा.
• पिण्यापूर्वी, चिमूटभर हिमालयीन गुलाबी मीठ घाला.
• चांगले मिसळा आणि ताजे सेवन करा. आंबवल्यानंतर पुन्हा गरम करू नका.
  

हे जुने औषध पचनसंस्थेसाठी सौम्य, थंड आणि खोलवर पौष्टिक आहे.

पायरी 2: दुपारचे जेवण - बाजरीची खिचडी

हलकी, पौष्टिक खिचडी तयार करण्यासाठी भिजवलेल्या बाजरीचा वापर करा:

• मसूर किंवा डाळींसोबत एकत्र करा.
• हळद , जिरे आणि आले असे मसाले घाला.
• अतिरिक्त पोषणासाठी नारळ किंवा तीळ यांसारखे थंड दाबलेले तेल वापरा.
• फायबर आणि अँटिऑक्सिडंट्ससाठी हंगामी भाज्या घाला.

हे जेवण संतुलित, पचायला सोपे आणि थायरॉईड आणि चयापचय कार्याला समर्थन देते.

पायरी ३: रात्रीचे जेवण - बाजरीची रोटी किंवा पुलाव

रात्री, भिजवलेल्या आणि दळलेल्या बाजरीचा वापर करून मऊ पोळ्या बनवा किंवा साधा पुलाव बनवा:

• मऊ भाकरीसाठी भिजवलेल्या बाजरी दगडाच्या पिठामध्ये मिसळा.
• पचनक्षमता सुधारण्यासाठी मळताना A2 तूप किंवा थंड दाबलेले तेल वापरा.
• पौष्टिक, समाधानकारक जेवणासाठी भाज्या आणि चटण्यांसोबत एकत्र करा.

निष्कर्ष: बाजरी भिजवणे आवश्यक आहे - पर्याय नाही

जर तुम्ही चांगल्या आरोग्यासाठी बाजरी वापरण्यास वचनबद्ध असाल, तर भिजवणे ही पहिली पायरी आहे जी तुम्ही कधीही वगळू नये.

• हे पचन सुधारते.
• हे बाजरीची संपूर्ण पौष्टिक क्षमता उघड करते.
• ते चव, पोत आणि स्वयंपाकाची कार्यक्षमता वाढवते.
• आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे - ते अस्वस्थता, सूज येणे आणि महत्वाच्या खनिजांचे कमी शोषण प्रतिबंधित करते.

भिजवलेले बाजरी हे योग्य पद्धतीने बनवलेले बाजरी असतात. तुम्ही ते उर्जेसाठी, आतड्यांचे आरोग्य राखण्यासाठी, थायरॉईडला आधार देण्यासाठी किंवा वजन व्यवस्थापनासाठी खात असलात तरी, भिजवल्याने तुमच्या शरीराला पूर्ण फायदा मिळतो.

ही सोपी पायरी तुमच्या दैनंदिन स्वयंपाकाच्या दिनचर्येचा एक भाग बनवा आणि त्यामुळे होणारा फरक अनुभवा - तुमच्या जेवणात आणि तुमच्या आरोग्यात.